Gol

W telewizji głównie kopią gałę, za którą nie przepadam – no, chyba, że chodzi o futbol planszówkowy… To zupełnie co innego! Wystarczy do tego tradycyjna szachownica, po jedenaście pionów dla każdego gracza i drobny przedmiot, który zastąpi piłkę. Rozróżnienie kolorystyczne pól nie jest konieczne, może wręcz przeszkadzać.

Początek jak na prawdziwym boisku: gracze rozstawiają wszystkie piony na dowolnych polach na swoich połowach planszy, zasłaniając wcześniej swoją część „boiska” przed przeciwnikiem. Pola d8 i e8, oraz d1 i e1 to bramki obydwu graczy – na zdjęciach w ich tle umieściłem kartonowe znaczniki. Niezbyt zwiększyły realizm rozgrywki…

W bramce może stać tylko jeden zawodnik, ale nie jest on związany z rolą bramkarza – jest zwykłym pionek, którego w jego roli w każdym momencie rozgrywki może zastąpić inny pion.

Jeszcze tylko piłka – grający białymi ustawia ją na dowolnym polu na swojej połowie, po czym gracze ujawniają swoje pozycje i rozpoczyna się rozgrywka. Rozpoczynają białe. Gracze generalnie wykonują ruchy na zmianę, ale zdarzają się sytuacje wyjątkowe. Kamienie i piłka poruszają się tylko po polach leżących na liniach prostych – poziomych, pionowych i ukośnych.

Przeciwnicy dążą do umieszczenia piłki na polach bramkowych przeciwnika, więc trzeba ją będzie jakoś sprytnie „kopać”. Aby tego dokonać, należy wykonać ruch swoim pionem po linii prostej, przez dowolną ilość wolnych pól w kierunku piłki w taki sposób, aby zatrzymać się na polu bezpośrednio sąsiadującym z piłką. Długość wykonanego ruchu określa siłę „kopnięcia” – piłka przesunie się o tyle wolnych pól, ile przesunął się w jej kierunku „zawodnik”.

Na przykład, na rysunku powyżej zawodnik przesuwa się do piłki o dwa pola, piłka zostaje więc kopnięta w tym samym kierunku także o dwa pola (czerwona strzałka). Zarówno zawodnicy, jak i piłka poruszają się tylko po wolnych polach, jeśli więc na drodze kopniętej piłki stoją inni zawodnicy, piłka przelatuje nad nimi, a zasięg jej przesunięcia określają tylko wolne pola na jej drodze – jak na przykładzie oznaczonym zielonymi strzałkami’

W grze nie ma autów, więc to bardziej halówka niż klasyczny football: jeśli ruch piłki jest dłuższy, niż plansza, wówczas piłka „odbija się” od od jej brzegu lub stojącego przy nim piona – jak aa przykładzie oznaczonym niebieskimi strzałkami, gdzie piłka ma do przebycia trzy pola.

Jeśli to możliwe, to wykonanie ruchu jest obowiązkowe, więc mogą się zdarzyć strzały samobójcze. Jeżeli w przypadającej na niego kolejce gracz nie może wykonać ruchu, to wykonuje go jego przeciwnik – obowiązkowo. Zdarza się jednak, że żaden z graczy nie ma możliwości „kopnięcia” – wtedy gracz, na którego przypada kolejność ruchu ma do wyboru:

• przesunąć dowolnego swego zawodnika zgodnie z regułami, ale bez „kopnięcia” w taki sposób, którykolwiek z jego graczy mógł wykonać prawidłowy ruch, po czym go wykonać
• zrobić ruch dowolnym zawodnikiem bez kopnięcia piłki.

Celem dla każdego gracza jest oczywiście strzelenie gola, czyli ustawienie piłki po kopnięciu na jednym z dwu pól bramkowych – nie liczy się przejście piłki przez to pole, musi się na nim zatrzymać. W bramce może stać tylko jeden zawodnik na dowolnym polu, drugie musi pozostać puste lub… może je zająć przeciwnik.

I jeszcze jedno – w pierwszym ruchu nie można strzelić gola. Jeśli to jedyna możliwość ruchu, to należy uznać, że gracz rozpoczynający grę nie ma ruchu.

Nie znam autora tej gry – reguły w miesięczniku Problemy w roku 1975 opublikował Marek Penszko.